Sabine de Bruyn

Sabine de Bruyn (55) zegt dat iedereen het kan leren, handwerken. Maar je ziet vaak dat de kunst van het handwerken van moeder op dochter overgaat. Kortom het zit in de genen en in de vingers.

Van wie heb jij handwerken geleerd?

Sabine: “Als kind heb ik het geleerd van oma en van een tante. Mijn ouders waren geen enthousiaste handwerkers. Met vier of vijf jaar keek ik al bij oma af en zij leerde me van alles. Op school moesten we bepaalde handwerkjes maken. Die riedel werkte ik dan ook af. Maar mijn droom was om kapster te worden en dat lukte. Vanwege de slechte toestand van mijn rug kon ik dit beroep na 25 jaar niet meer uitoefenen.”

En toen?

“Ik moest toch iets! Ik ben 20 jaar geleden begonnen met een ‘veranderatelier’. Maar al doende werd ik steeds benaderd door mensen over handwerken. Het begon met de verkoop van wat garen en handwerkpakketjes en toen volgde een explosie van vraag van klanten en ik heb het roer omgegooid naar handwerken.”

Wat leerde je op jonge leeftijd?

“Oma leerde me breien, haken, frivolité (kantjes langs zakdoekjes maken). Maar ook borduren. Tegenwoordig maken mensen vooral borduurwerken met kruisjes, merklappen, hardanger (opengeknipt borduurwerk) Schwälmer dat is witwerktechniek uit Swalmstadt in Duitsland. Daarin wordt wit op wit geborduurd en daarna worden draadjes weggetrokken waardoor motieven ontstaan. Verder Italiaanse naaldkant Ritachello genaamd. Daarbij wordt met een naald kant geborduurd.”

Vertel iets over de tentoonstelling?

“Op 17, 18, en 19 augustus organiseer ik een handwerktentoonstelling in het Karthuizer klooster in de Swalmerstraat. Het was oorspronkelijk het idee van mevrouw Ruyten-Soons. Zij realiseerde 25 jaar geleden een handwerktentoonstelling. Ik heb het stokje overgenomen en ik heb iedere drie jaar een tentoonstelling georganiseerd en dit is de vierde keer. Allerlei soorten handwerken zijn te bewonderen, gemaakt door mensen uit diverse landen.”

Welke mensen handwerken?

“Vooral oudere mensen. Er zijn niet veel jongeren die leren handwerken. Niet op school en niet thuis. Er zijn wel clubjes waar je samen komt om te handwerken en ideeën uit te wisselen. Handwerkwinkels nemen vaak het initiatief om cursussen te geven.”

Sterft de kunst van het handwerken uit?

“Over twintig jaar zijn er geen handwerkwinkels meer. Ik heb geborduurde tafellakens van mijn oma die 50 jaar oud zijn en deze zijn nog even mooi als toen. Ook als er een ‘stop’ in zit. Zo netjes gedaan dat het weer een kunstwerk op zich is. Trouwens stoppen is weer in, maar dan met gekleurde draadjes en een denkbeeldig gat. Ook modern is het pronkrollen maken. Dat is een verzamelrol van handwerktechnieken. Vroeger maakten meisjes ze om hun vaardigheden te laten zien. Tegenwoordig worden ze gemaakt op stukjes stof van 30 cm bij 30 cm die je in een voeringstof zet. Later maak je deze werkjes en ook bestaande handwerken aan elkaar zodat er een ‘rol’ ontstaat. Soms van 10 of 15 meter lang.”

Worden de voorstellingen zelf ontworpen?

“Er zijn mensen die zo creatief zijn om zelf een ontwerp te maken. Maar de meeste mensen borduren vanaf een ruitjes telpatroon. Geregeld zie ik mensen die daarin groeien en ideeën van zichzelf toepassen. Dat is mooi om te zien.”