• AEVE TOES

Goedendag, Bonjour, Guten Tag, Bom dia, Ni Hao, Buongiorno, Buen día, Good day, Salaam, Vitaju, God dag, Strazdvoedje. In "Aeve thoes" komen mensen aan het woord die al jaren ergens anders op deze aardbol wonen en "aeve thoes" in Roermond zijn. Ze vertellen over hun leven in den vreemde, over hun werk, hobby's en de cultuur waar ze mee te maken hebben.

Agnes Nolan en Petronella Meredith, Australië

ARTIKEL DELEN OP SOCIALE MEDIA

De zussen Agnes Nolan (meisjesnaam Van Roy, 58 jaar) en Petronella Meredith (meisjesnaam Van Roy, 57 jaar) emigreerden op twee en drie-jarige leeftijd met hun ouders en nog een jonger zusje naar Australië. In hun nieuwe thuisland werd het gezin met nog vijf kinderen uitgebreid. Agnes heeft een man en vier kinderen en Petronella heeft een man en drie kinderen. De zusje zijn ‘aeve thoes’ in hun land van herkomst.

Waar liggen jullie roots?Agnes: “In Roggel en onze ouders zijn oorspronkelijk uit Neer. Na hun trouwen zijn ze in Roggel gaan wonen. Vader werkte daar als tuinman. In 1954 zijn we geëmigreerd naar Australië in de buurt van Melbourne in Victoria naar een plaatsje dat Buningong heet. Petronella woont nu in Yarrawonga en ik in Katunga, allebei in Victoria.”

Kunnen jullie je Nederland nog herinneren?Agnes: “Ik herinner me van Nederland nog bepaalde geuren en Sinterklaas maar vooral de bootreis naar Australië. De hut met de stapelbedden en het reiswiegje van mijn jongste zusje. Ik weet ook nog dat zwarte mensen in Port Said de baby wilden kopen. Mijn moeder was heel bang.“Petronella: “Ik kan me niets van Nederland herinneren. Wij blijven nu een maand in Nederland en logeren bij een neef in Roggel en ook bij andere familieleden. Een jonger zusje komt de laatste week over,”

Waarom emigreerden jullie ouders?Petronella: “De hele familie van mijn moeder emigreerde naar Australië. Niet allemaal tegelijk maar wel binnen enkele jaren. Mijn opa en oma waren al 60 jaar en 53 jaar en ze hadden elf kinderen. Mijn vader was een van de elf. Sommige kinderen hadden al partners en ze gingen allemaal mee. Mijn opa wilde niet dat zijn zonen in de mijnen in Limburg terecht kwamen. Ze zijn bijna allemaal bij elkaar in de buurt blijven wonen.”Agnes: “Dat is de reden dat ik nog steeds Limburgs en een beetje Nederlands kan praten. Vroeger kwam ieder zondag de familie bij elkaar. Petronella spreekt het niet maar ze verstaat het wel.”

Waarom zijn jullie juist op die plek terecht gekomen?Petronella: “Er was een zekere pater Maas die emigranten uit Nederland opving. Hij zocht huizen en werk voor de nieuwe Australiërs. Hij vertelde ook over de gebruiken en andere wetenswaardigheden. Onze vader vond werk bij de gemeente als tuinman en later in een betonfabriek.”Agnes: “We hadden ook een stukje land rond het huis en daar verbouwde hij groente. Met de taal ging het wel. Ik ben de oudste en zat het eerste op school. Ik moest wel eens brieven vertalen voor mijn ouders. Mijn vader ging werken en hij moest wel Engels leren. Mijn moeder is heel open en leerde het ook snel. Onze opa heeft eigenlijk nooit Engels leren spreken, hij verstond wel alles. In het begin waren er soms hilarische uitspraken. Bijvoorbeeld: Iemand zei: ‘Ik ga even mijn pants (broek) wassen.’ Mijn vader dacht dat hij zijn pens (buik) ging wassen!’

Is de familie ‘Hollands’ gebleven?Agnes: “Nee, het zijn Australiërs en ze zijn ook getrouwd met Australiërs. Onze ouders zijn nooit lid geworden van een ‘Hollandse ‘ vereniging. Wij zijn helemaal geïntegreerd. Ik ben een van de weinigen in de familie die nog Limburgs dialect en wat Nederlands kan spreken. Ik weet niet waarom want ik spreek het eigenlijk nooit meer. Mijn oma bakte altijd Limburgse vlaaien en dat doe ik zelf ook.”Petronella:” Ik maakte zelf ‘karboet toen we nog eigen varkens hadden’. Nu ik in Nederland ben wil ik karboet eten, asperges en huidvleis!”

Komen jullie geregeld op vakantie naar Nederland?Petronella: “Ik ben nu voor de tweede keer hier. In 1979 was ik voor het eerst hier terug. De familie van mijn vader woont hier. Dus we hebben nu neven en nichten die we schrijven, mailen en nu dus bezoeken. Van mijn moeders kant is er nog één neef. De rest van de familie is geëmigreerd. Onze ouders en ook opa en oma zijn één keer terug geweest. Ze vonden het heel fijn maar wilden hier niet meer wonen. Behalve een zoon van Petronella zijn onze kinderen nog nooit in Nederland geweest.”

Welk werk doen jullie?Agnes: “Mijn man en ik wonen en werken op een boerenbedrijf en melken iedere dag 400 koeien. Deze koeien staan altijd in de wei. Ik zou hier geen koeien kunnen melken zo dicht bij het huis waar je woont en bij de buren. Je kunt het klimaat bij ons vergelijken met Italië. Het is een vlak land, alleen hebben wij te weinig water. Dat is een probleem. Ik zou graag onze koeien hier in Nederland eens langs de weg willen laten grazen.“Petronella: “Wij wonen in een stad en ik werk niet meer. Ik ben altijd kok geweest. De stad waar wij wonen is een vakantie oord. Er komen veel toeristen vakantie vieren.”

Hoe vullen jullie je vakantie in?Agnes: “We bezoeken alle familieleden, het huis waar opa en oma gewoond hebben en onze ouders. We mochten zelfs binnen rondkijken in het huis waar opa en oma gewoond hebben. We werden heel hartelijk ontvangen, kregen koffie. Heel bijzonder.”

Welke zijn de verschillen?Agnes: “Hier zijn hier veel meer mensen...en jullie poetsen de hele dag! Op maandag hangen dekens en dekbedden uit de ramen. Dat zie je bij ons niet. Wat wel weer prettig is dat de wc’s zo schoon zijn. Opvallend zijn de vele, vele auto’s die op veel te smalle wegen rijden. Ik moet af en toe mijn ogen dicht doen omdat ik denk dat we het niet redden naast elkaar. De mensen zijn zo vriendelijk tegen elkaar. Ze zeggen elkaar goedendag, terwijl ze elkaar vaak helemaal niet kennen. ”Petronella: “Als je zelf vriendelijk bent, zijn de mensen ook vriendelijk tegen jou. Ook bij ons.”

Wat zouden jullie van Australië mee naar hier willen nemen en andersom?Agnes: “Ik zou willen dat hier minder gepoetst werd. Ik zou de trappen uit de huizen willen. Verschrikkelijk, trappen naar de kelder en de zolder. Wij gebruiken onze zolder niet om op te wonen of te slapen. De zolder staat gewoon leeg en is in de zomer veel te warm. Ik zou de spinnen wel achter laten in Australië. Je moet altijd goed opletten want sommige zijn heel giftig. ”Petronella: “De broodrooster zou ik mee willen nemen naar Australië. Ik wil uit Australië mee naar hier nemen varkensvlees met het vel, de huid, er nog aan. Dat kan ik hier niet kopen en ik heb het nodig om een bepaald recept te maken. Vliegen en slangen wil ik niet meenemen naar hier.” Agnes: “Ik zou wel ‘the way of living’ mee naar Nederland willen nemen.Minder poetsen en minder stressen.”

VOLG ROERMONDENAAR.NL
WIE WOONDE WAAR IN ROERMOND 1937
TAALGEBRUIK EN CULTUUR IN ROERMOND

Lotte onderzoekt het taalgebruik in Roermond. Ze kijkt daarbij naar verschillende talen en hoe deze door de vele verschillende inwoners van Roermond gebruikt worden in het dagelijkse leven.

Lees verder

TELEFOONGIDS VAN ROERMOND UIT 1906