Beste Fiena,

Nu wij inmiddels oma en opa zijn geworden, mijmer ik wel eens over de opvoeding die wij onze kinderen hebben gegeven. Soms denk ik: hm, best wel goed en soms denk ik ook: hm, dat had beter gekund. Onze kinderen zijn nu zelf ouders en ik zie dat ze sommige dingen hetzelfde doen als wij, ze zijn in ieder geval niet voor een anti-autoritaire opvoeding. Dat was het geval in gezinnen in mijn omgeving toen ik kleine kinderen had. Laatst zag ik een documentaire op de Duitse tv over anti-autoritair opvoeden in de jaren 70. Je zag kinderen die over tafels en de piano liepen, met stoelen naar elkaar en hun ouders gooiden en elkaar bijna vermoordden. Door ouders en oppassers werd niet ingegrepen. Met een schok werd ik teruggeworpen in mijn herinnering. Ik heb gezinnen meegemaakt waar de kinderen de baas waren. Er werd niet ingegrepen als de kinderen te ver gingen en eigenlijk schreeuwden om grenzen. Zelf hadden de ouders er ogenschijnlijk geen last van, andere kinderen en hun ouders wel degelijk. Maar die mochten ook niets zeggen of doen. Ik hoor nooit meer iets over het anti-autoritair opvoeden. Ik zou wel de mening van de kinderen willen horen die op deze manier zijn opgevoed.

Ik denk wel eens over mijn eigen opvoeding. Mijn ouders hadden een winkel. Ze werkten dus allebei. Ik heb veel tijd alleen, in het bovenhuis, doorgebracht. Ik moest me maar zien te vermaken. Broers en zussen had ik niet. Wel veel vrijheid. Niet veel speelgoed behalve poppen en toebehoren. Als ik me verveelde moest ik dat zelf oplossen . Ik had geen ouders die mij entertainden met uitjes naar speeltuinen, pretparken, zwembaden. Er waren geen clubjes waar ik mijn creatieve ideeën kwijt kon zoals toneel, schilder en danscursussen. Er was ballet voor meisjes en voor jongens was er de voetbalclub. Als ik klaagde dat ik me verveelde, waren mijn ouders niet onder de indruk en verzonnen niet meteen een geweldige activiteit voor het hele gezin. Daar voelden zij zich totaal niet schuldig over. Ik moest me lange woensdagmiddagen en hele zaterdagen zelf vermaken. Het grote voordeel was dat mijn ouders niet alles zagen wat ik en mijn vriendjes en vriendinnetjes deden. Wij trokken ons terug op zolders en kelders en richtten zelf ons toneelclubje op en onze geheime club en we versierden zelf onze fietsen op koninginnendag. We speelden ‘ziekenhuisje’, ‘vader en moedertje’ en ‘schooltje’. De middagen vlogen voorbij en ’s avonds hadden we een voldaan gevoel. Goed gespeeld!

Ik denk dat ik aan deze opstelling van mijn ouders te danken heb, dat ik me nooit verveel omdat ik mijn fantasie kan aanspreken. Ik heb geleerd om mezelf te vermaken dankzij mijn verveling in mijn jeugdjaren. Fiena, het vreemde van het geval is dat ik me nu als oma eigenlijk heel erg anti-autoritair opstel. Van mij mogen mijn kleinkinderen ålles!

Beste G,

Toch een beetje blijven hangen in de jaren 70?