Nettie Sleutels (63) en Gerard van Mierlo (66) fungeren al ettelijke jaren als gidsen door de Historische Groentehof, een tuin vol vergeten groenten en fruit in Beesel tussen Roermond en Venlo. Zij vinden het interessant vrijwilligerswerk. Nieuwe vrijwilligers zullen zij graag in hun kennis laten delen.
Waar gaat het precies over?
Nettie: “De Historische Groentehof is een plek waar groenten gekweekt worden die in de loop van de tijd om een of andere reden uit ons geheugen verdwenen zijn. In een oud kookboek werden groenten besproken die niet meer te krijgen waren. In 2003 is boer Jac Nijskens deze groenten gaan kweken. Een en ander heeft geresulteerd in de huidige showtuin met wel 450 verschillende rassen vergeten, zeldzame en bijzondere groenten. In het seizoen van half juli tot half september is de tuin een lust voor het oog. Er is ook een boomgaard met oude rassen fruitbomen. Hoogstam en laagstam, appels, peren, kersen, pruimen, kwee, mispel, mirabel.”
Is de tuin toegankelijk voor bezoekers?
Nettie:” Iedereen kan vrij rondlopen in de tuin. Er staan bordjes met uitleg. Er zijn een aantal gidsen die rondleidingen verzorgen en lezingen in het land houden voor geïnteresseerden. Wij kampen met een tekort aan gidsen. Wij vragen van gidsen affiniteit en enthousiasme. Kennis verwerven zij gedurende een jaar waarin ze meelopen met ervaren gidsen.”
Gerard: “Interesse in de historische achtergronden en plezier koken en eten is belangrijk. Als je daarbij graag buiten bent en met mensen omgaat, ben je al een heel eind.”
Hoe kan het dat een groente ‘vergeten’ wordt?
Gerard: “De economie heeft daar een behoorlijke invloed op. Groente moet goed houdbaar zijn, het soort moet niet al te veel ruimte innemen, gemakkelijk te vervoeren zijn. Wat er nu in de supermarkten ligt moet eenvoudig verpakt kunnen worden. Daarbij wil het oog ook wat. Soms zijn groenten heel bewerkelijk om klaar te maken en smaken veranderen. Vroeger werden er meer groenten met een bittere smaak gegeten. Tegenwoordig worden spruitjes en witlof zo gekweekt dat het bittere smaakje er af is.”
Noem eens soorten die vergeten zijn?
Gerard: “Bijvoorbeeld: aardpeer, boomspinazie, brave Hendrik, huttentut, pastinaken. Het gaat ook om oude rassen groenten zoals oersla, Buggenumse Muuskes, heilige bonen en palmkool. Je kunt ze zelfs in potten op het terras kweken.”
Hoe maak je de groenten klaar?
Nettie: “De pastinaak kom je tegenwoordig weer meer tegen. Ik denk dank zij ons! Noem de warmoes, een mooi blad met een kleurige steel. Je snijdt het af en het groeit weer door. De bladeren staan zelfs mooi in de vaas als je ze niet eet. De stelen kun je onder andere roerbakken of er een hartige taart van maken. Je kunt vergeten groenten op alle manieren klaarmaken, je kunt ze wokken, koken, puree of soep van maken of rauw eten.”
Hoe kom je aan het zaad?
Nettie: “Uit heel Europa, uit Berlijn (oergranen), Engeland (boerenkolen), België (slasoorten), maar ook van een zaadhandelaar in Dordtrecht die gespecialiseerd is in zaad van vergeten groenten en fruit.”
Gerard: “Door de eeuwen heen zijn er altijd wel hobbytuinders geweest die deze zeldzame gewassen zijn blijven kweken.”
Wat doen de vrijwilligers?
Nettie: “Voor al het werk zijn vrijwilligers nodig. Tuinieren, poten, zaaien, oogsten. Om de producten te verkopen zijn ook vrijwilligers nodig. Tot nu toe is er dat er niet van gekomen. Het is wel de bedoeling in de toekomst. Als er maar vrijwilligers zijn die dit ter hand willen nemen. We zitten vooral verlegen om gidsen.”
Gerard: “Ik kan zeggen dat het ontzettend leuk is om te doen. Ik kan het iedereen aanraden. Je wordt er wijzer van en draagt je kennis uit. Dat is heel dankbaar.”