IPiet Huijskens (49) heeft wel een heel bijzonder beroep. Veel mensen zullen al rillen van afschuw als ze er aan denken een rat te moeten vangen. Zo niet Piet, hij weet dat hij nuttig werk doet. Hij houdt van de natuur en geniet daar iedere dag van. Hij is in dienst als muskus- en beverratbestrijder bij Waterschap Peel en Maasvallei.
Waarom ben jij rattenvanger geworden?
Piet: “Ik ben in 1985 begonnen als buitendienstmedewerker van het zuid-limburgse waterschap. Ik werkte toen langs diverse beken om te snoeien, de beekbodems schoon te houden en ander onderhoud te plegen. Ook de Roerarmen werden ontdaan van dood hout en andere ongerechtigheden. Ik zag daar altijd beverratten en muskusratten. Ik zag de muskusrat en beverratbestrijders aan het werk en ging me interesseren in het vangen van deze ratten. Op een gegeven moment werd ik gevraagd of ik rattenvanger wilde worden. Ik heb op deze baan gesolliciteerd en in 1991 ben ik door de provincie aangenomen. Sinds 1996 werk ik als muskus- en beverratbestrijder bij Waterschap Peel en Maasvallei.”
Hoe ging het rattenvangen toen in z’n werk?vang je een rat?
“In het verleden werd er veel met klemmen gewerkt. De laatste jaren werken de waterschappen vooral met zogenaamde levendvangkooien. Hierin plaatsen de bestrijders suikerbiet. Dat lusten de muskus- en beverratten graag. Ze worden dus levend gevangen. Waterschap Peel en Maasvallei houdt zich bij de bestrijding van muskus- en beverratten aan de landelijke gedragscode. Dit betekent dat we dierenleed zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Als ik een rat vang, dood ik deze met een schot tussen de ogen. De rat is dan direct dood. Het kadaver laat ik in de natuur achter, zodat het op een natuurlijke manier wordt opgeruimd.
Haat je ratten?
“Nee, muskus- en beverratten zijn juist prachtige dieren. Beverratten en muskusratten zijn exoten, ze horen hier niet thuis. Beverratten zijn uit Zuid-Amerika ingevoerd voor hun pels. Ze zijn in de vrije natuur terechtgekomen en hebben geen natuurlijke vijanden.
Muskusratten komen oorspronkelijk uit Noord-Amerika. Een of andere graaf bracht ze mee en heeft ze uitgezet rond zijn kasteel in Tsjechië om er op te kunnen jagen. In een mum van tijd hebben ze zich vermeerderd en verspreid door heel Europa. Muskusratten kunnen wel 60 centimeter groot worden en wegen rond anderhalve kilo, een beverrat kan wel een meter worden en 12 kilo wegen.”
Is ratten vangen dweilen met de kraan open?
“Op dit moment valt dat reuze mee. In het eerste jaar toen ik werkte als bestrijder in 1991 heb ik in mijn gebied van Vlodrop tot Venlo, 2700 exemplaren gevangen. Vorig jaar heb ik 70 ratten gevangen. Het waterschap heeft de rattenpopulatie wat betreft aantal goed onder controle. Ik werk nu vanaf Thorn tot Venlo. In mijn gebied staan 170 fuiken/vangkooien. Ik controleer deze kooien geregeld.”
Waarom zijn muskus- en beverratten schadelijk?
“De muskus- en de beverratten graven in dijken en oevers. In het hooggelegen Limburg is dat niet echt levensgevaarlijk. Echter in dat deel van Nederland, dat onder de zeespiegel ligt, kunnen door graverij van muskus- en beverratten wél levensgevaarlijke situaties ontstaan. Vóórdat de ratten, die uit Duitsland en België ons land binnenkomen, de Maas en haar Maasdijken bereiken, hebben de bestrijders ze vaak al te pakken. In Limburg zijn naar verhouding meer rattenvangers actief dan landinwaarts in Nederland.”
Ben je wel eens aangevallen?
“Nou, aangevallen..ze bijten wel eens in mijn schoen. Elk dier dat in het nauw gedreven wordt, kan aanvallen.”
Wat is er aantrekkelijk aan jouw beroep?
“Ik ben iedere dag in de natuur. Ik ben een vrij man en kan mijn werk zelfstandig uitvoeren.