Foto: Jeanne van Pol

Titel: Alleen in Berlijn
Auteur: Hans Fallada
Uitgeverij: Cossee, Amsterdam, 1947
ISBN: 9059363335
Prijs: € 19,95

Opnieuw uitgegeven in 2016 in verband met het thema van de boekenweek: Duitsland. Tweede wereldoorlog: Otto Quangel en zijn vrouw Anna interesseren zich niet voor politiek maar als hun enige zoon sneuvelt aan het front zijn ze van mening dat ze een daad moeten stellen. Ze gaan briefkaarten verspreiden, met daarop anti-Hitler teksten. Dit moet in het grootste geheim gebeuren. Als ze betrapt worden zal zeker de doodstraf volgen. Na twee jaar wekelijks enkele kaarten op drukbezochte plaatsen achter te hebben gelaten, worden ze betrapt. Als Anna tijdens de verhoren de naam van Getrude, die ooit verloofd was met haar zoon, laat vallen, worden zij en haar huidige man ook opgepakt door de gestapo. Anna's broer wordt eveneens opgepakt. Na eindeloze en wrede verhoren overlijdt de man van Gertrude, waarna zij zelfmoord pleegt. Anna’s broer wordt als gevolg van de verhoren gek. Otto en Anna worden tot de dood veroordeeld. Otto wordt onthoofd. Anna komt om tijdens een bombardement dat de gevangenis verwoest.

Heel verhelderend was het om te lezen dat de oorlogstijd voor de gewone Duitse burgers ook een tijd van angst, onzekerheid en honger was. Zij konden niemand vertrouwen. De schrijver Fallada, pseudoniem voor Rudolf Wilhelm Friedrich Ditzen, had een zeer bewogen leven. Op jeugdige leeftijd probeerde hij samen met een vriend zelfmoord te plegen. Zijn vriend overleed, Fallada belandde in een gesticht. Hij worstelde met zijn sexualiteit, dus ook met zijn huwelijk, Hij probeerde zijn vrouw te vermoorden en werd regelmatig opgenomen in psychiatrische instellingen en had te kampen met diverse verslavingen, die hem op vijftig jarige leeftijd funest werden. ‘Alleen in Berlijn’ is na zijn dood uitgebracht.