Ieder zijn vak

Coördinator Monumentenzorg
Door
Mar-Li Wingens
15 januari, 2004

Hans Hondelink werkt sinds oktober bij de afdeling Monumentenzorg. Daarvoor was hij ook al sterk betrokken bij het behoud van monumenten omdat hij al drie jaar werkte voor de gemeente Roermond als secretaris Commissie Ruimtelijke Kwaliteitszorg. De heer Hondelink heeft kunstgeschiedenis en archeologie gestudeerd. Wat houdt uw huidige functie precies in? "Ik informeer burgers en belanghebbenden over monumentenzorg en over archeologie. Dit betekent dat ik uitleg geef over de regelgeving die betrekking heeft op monumentenzorg. Ik ben een spin in het web. Ik coördineer, onderhoud contacten met de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek." Zijn mensen over het algemeen blij als hun huis onder monumentenzorg valt? "Dat is heel verschillend. Je hebt mensen die heel enthousiast zijn en die ook gericht een monumentaal pand kopen. Ik denk dat mensen over het algemeen enthousiast zijn. Moet er iets aan het pand gebeuren, dan kunnen ze wat minder enthousiast zijn! Dan moeten zij hun verantwoordelijkheid nemen om de monumentaliteit van hun pand overeind te houden en dat kan extra kosten met zich meebrengen. Er zijn subsidieregelingen maar een gedeelte moeten eigenaren van een monumentaal pand altijd zelf betalen." Wanneer komt een pand op de monumentenlijst? "Daar zijn regels voor. Voor rijksbeschermde monumenten geldt dat gebouwen ouder dan 50 jaar moeten zijn, dat zij van algemeen belang zijn vanwege hun schoonheid, dat zij cultuurhistorische waarde hebben, en dat zij waardevol zijn voor de wetenschap. Voor de gemeentelijke monumenten geldt ongeveer hetzelfde zij het dan dat de gebouwen niet nationale maar lokale betekenis moeten hebben. Hoeveel monumenten heeft Roermond? "Ongeveer 240 rijksmonumenten en ongeveer 250 gemeentelijke monumenten. Iedereen kan eigenaar zijn van een monument , zowel particulieren, bedrijven of de overheid. Dat maakt niet uit. De gemeente Roermond is bijvoorbeeld eigenaresse van het stadhuis, de Het kerkbestuur van de kathedrale kerk gewijd aan Sint Christoffel is eigenaresse van de kathedraal. Het Christoffelhuis aan de Lindanusstraat, dat onlangs gerestaureerd is, is in particuliere handen." Wat is het verschil tussen een rijksmonument en een gemeentelijk monument? "Bij een rijksmonument heeft het Rijk een belang gezien in het bewaren of handhaven van een monument. Dat is dus van nationaal belang. Een gemeentelijk monument is van lokaal of regionaal belang. Er is wel verschil in regelgeving. Als men eigenaar is van een rijksmonument kan belasting afgetrokken worden voor onderhoud. Voor onderhoud aan gemeentelijke monumenten geldt geen belastingaftrek. Eigenlijk zou de belastingteruggave ook moeten gelden voor de gemeentelijke monumenten. Daar is men nog steeds over aan het bakkeleien!" Is dit een rijk gebied wat monumenten betreft? "Ja, dit is een rijk gebied. De stad ontstond in de vroege middeleeuwen als een kleine handelsnederzetting aan de oevers van de Roer. Omstreeks 1200 groeide de stad en wordt om de Markt een rechthoekig stratenpatroon uitgezet. Dit historisch stratenpatroon met de daarmee samenhangende rooilijnen, dat zijn de door de gemeente vastgestelde scheidingslijnen tussen openbare en particuliere grond, zijn nagenoeg geheel behouden gebleven. De huizen die aan de straten liggen, hebben allemaal hun eigen geschiedenis. Soms is die helder en soms is die gecompliceerd. Het kan zijn dat een huis uit een beeld oproept van de 19de eeuw en bij nader onderzoek blijkt dat het huis veel ouder is. Ondergronds tref je dan kelders aan waaruit blijkt dat het gebouw uit de 18de eeuw of vroeger stamt. Dan tref je een grotere rijkdom aan die je goed moet documenteren en dat kan dan leiden tot opgravingen. Natuurlijk is er al het een en ander in kaart gebracht en kennen wij de waardevolle plaatsen ook uit de literatuur. Bij wijzigingen aan gebouwen of ingrepen in de bodem kun je proefopgravingen doen. Zo kom je stapje voor stapje dichter bij het verleden en kan bevestigd worden wat geschreven staat. Belangrijk zijn ook de heemkundeverenigingen en de archeologieverenigingen. Zij zijn op een hele zorgvuldige manier bezig met signaleren van monumentale waarden en met het aandragen van oplossingen voor het beschermen van vondsten."

Deel dit artikel

Lees volgende Ieder zijn vak
Adviseur in groen
Lees volgende artikel
In het bos