Jos Bullwinkel-Baetsen woont al 41 jaar in de staat New York. Haar beste maatje is jongste zusje Annelies Gilis-Baetsen. Misschien omdat Annelies ook 15 jaar in Amerika woonde. Samen halen ze herinneringen op aan het gezin in Roermond. Wat Jos niet meer weet, vult Annelies aan.

Het begin

Jos vertelt: Ik ben geboren in Thorn maar na enkele maanden zijn mijn ouders verkast naar Wessem. Toen hadden ze drie kinderen en in Wessem is nog een zus geboren. Ik was negen jaar toen we naar Roerzicht in Roermond verhuisden. Dat kan ik me nog heel goed herinneren. Daar zijn nog twee kinderen geboren waaronder Annelies. Mijn vader werkte ‘op de Nedam.’ Wij woonden in een huis dat eigendom van de Nedam was. Een mooi groot huis. Ik ging naar de Salvator lagere school bij de nonnen. Wat waren ze streng! We mochten geen lange broeken, geen sokjes maar kniekousen en lange mouwen. Na de lagere school ging ik naar de huishoudschool.

Werken

Daarna ging ik werken als kindermeisje in een gezin in België, in Knokke. Ik werkte ook in een café. Ik ging dus al heel vroeg het huis uit, dat was toen vrij normaal. Ik vond het fijn. Ik kwam van een groot gezin en toen kreeg ik een eigen kamer. Die mensen waren heel goed voor mij, ik was eigenlijk een lid van de familie. Toen ik 17 jaar was besloot ik een driejarige opleiding te gaan volgen als verpleegkundige in Santpoort. Daarna ben ik in Amsterdam gaan wonen. Daar heb ik gewerkt in de verpleging. Ik heb nooit het idee gehad om in Roermond te gaan wonen. Het was wel altijd fijn om naar huis te gaan, ik had een auto. Mijn contact met thuis was heel goed. Ik ging bijna elke week naar huis. Mijn moeder kwam bij mij op bezoek. Mijn zusjes kwamen geregeld. De familie ging kamperen in Bloemendaal en dan was ik daar ook als ik vrij had. Het was toen een hecht gezin en nu nog steeds. Altijd als ik hier ben, is het net alsof ik niet ben weggeweest. Vooral Annelies en ik spreken elkaar wel twee keer per week via de telefoon. Maar ook met de andere zussen is het contact heel fijn.

Annelies

Ik ben negen jaar jonger dan Jos maar dat maakt nu helemaal niets meer uit. In 2000 zijn we met alle vier de zusjes naar New York geweest. Dat was heel typisch, binnen enkele dagen vielen we allemaal terug in onze rollen van vroeger thuis. Ik was natuurlijk de jongste en dan was het net als vroeger: ‘wat weet jij daar nu van?’

De liefde

Toen ik midden twintig was ben ik op vakantie gegaan naar New York en omdat allemaal te kunnen betalen had ik een baantje gevonden als kinderoppas. Dat was ideaal, kost en inwoning en ook nog geld verdienen. Dat ben ik enkele jaren blijven doen. Ik ging geregeld Annelies opzoeken die in Californië woonde. Ook heb ik vervolgopleidingen verpleegkunde gedaan. Overdag werken en ’s avonds naar school. Inmiddels had ik mijn huidige echtgenoot ontmoet, een Amerkaan dus. De vriend van een Nederlands meisje had een vriend, een bartender, wij werden aan elkaar voorgesteld. We raakten in gesprek. Hij was net uit de actieve dienst van de Navy en was twee keer uitgezonden geweest naar Vietnam. Hij kon nog opgeroepen worden, een soort van paraatheid. Hij praat nog steeds heel weinig over zijn tijd in Vietnam. Hij heeft vele jaren gewerkt voor een telefooncompagnie, inmiddels is hij gepensioneerd. Wij hebben een zoon gekregen, William, Billy genoemd. Hij is 33 jaar.

Ik heb dertig jaar gewerkt als doktersassistente voor een kinderarts, een cardioloog en een allergiearts. Acht jaar geleden ben ik opgehouden met werken.

Vrijwilligerswerk

Toen ben ik begonnen voor het Rode Kruis. Ik organiseer voorlichting op scholen, evenementen over het Rode Kruis. Ik wil wel graag uitleggen wat het Rode Kruis bij ons doet. In Amerika is het heel anders dan hier. Het Rode kruis is helemaal aangewezen op giften. Zij doen veel aan fondsenwerving. Ik ben het hoofd van een team van 20 medewerkers en een keer per maand ga ik een week lang overal naar toe waar hulp nodig is. Als in Nederland een brand uitbreekt, komt de brandweer en alle facilliteiten en hulp die nodig is. In Amerika komt dan het Rode Kruis in beeld, zij zorgen bij rampen en calamiteiten bijvoorbeeld voor de eerste opvang van slachtoffers. Wij zijn heel actief geweest bij Katrina in New Orleans. Ik was er twee weken bij betrokken. Soms gingen we voedsel brengen bij mensen die geen kant op konden, naar mensen die echt alles verloren hadden, kleding brengen en wat verder nodig was. Ik werk nu gemiddeld 20 tot 30 uur per week voor het Rode Kruis. Ik heb een eigen kantoor. 97 procent van de mensen die voor het Rode Kruis werken zijn vrijwilligers.

Annelies vult aan: Afgelopen winter is Jos onderscheiden en ze werd ‘vrijwilligster van het jaar’. Ik dacht meteen: daar wil ik bij zijn! Ik ben naar Amerika gegaan en het was geweldig. Ze werd onderscheiden door de gouverneur van New York tijdens een lunch in een heel sjiek hotel. Alle notabelen van de stad waren er bij. Het was heel mooi om mee te maken en ik had het voor geen goud willen missen. Jos kreeg van iedere afdeling een onderscheiding, wel twaalf stuks. Ze hangen allemaal ingelijst op haar kantoor.

Het wonen

In het begin woonden we op een flatje en in 1970 hebben we ons eerste huis gekocht. Niet in de stad New York maar in de provincie Suffolk, ongeveer 30 mijl van de stad New York. Het was een fijn huis met drie slaapkamers en een heel grote tuin in een leuke buurt. Het was een nieuwbouwbuurt. Mijn man werkte 30 mijl verder en de benzine was toen schaars. Toen hebben we het huis met zwembad heel gunstig kunnen kopen waar we nu nog steeds in wonen, dat was dicht bij het werk van mijn man. In 1975 is onze zoon daar geboren.

Nederlands of Amerikaans

Het is mijn Nederlandse opvoeding om eerst te sparen en dan te kopen. Mijn man denkt er gelukkig ook zo over. Ik kook op de Nederlandse manier, erwtensoep en alles. Mijn man vindt dat lekker. Ik heb veel Delfs Blauw in huis. Veel foto’s van Amsterdam. Ik ben ook altijd Nederlandse gebleven. De reden daarvan is dat toen mijn zoon klein was, ik terug gegaan zou zijn naar Nederland als er iets met mijn man gebeurd zou zijn. Als ik door de douane ga in Amerika vragen ze wel waarom ik nog steeds Nederlandse ben! Onze zoon is op de Amerikaanse manier opgevoed, een heel mooie, lieve jongen! Hij is slotenmaker en heeft samen met een zakenpartner een eigen zaak. Billy is helemaal gek op Nederland. Als ik hier ging wonen, ging hij onmiddellijk mee. Hij is zeker al twintig keer hier op familiebezoek geweest. Toen hij tiener was, kwamen we ieder jaar in Europa op vakantie.

Annelies valt in: Hij heeft alle landen van Europa gezien. Hij is heel breed georiënteerd door deze opvoeding. Hij heeft andere culturen leren kennen behalve de Amerikaanse.

Jos: Ik ben deze keer in mijn eentje gekomen omdat Annelies 25 jaar getrouwd was en ook nog jarig. Het was een mooi feest en iedereen was er. Ik denk wel 100 volwassenen en 30 kinderen. Ik ben blij dat ik het heb meegemaakt.

Cultuurverschil

Annelies zegt daarover: In Amerika kun je in drie maanden tijd alles verliezen, je huis, je haard, je werk en op straat terecht komen.

Wat ik ook altijd gemerkt heb is dat de Nederlanders goed aangeschreven staan. Zij krijgen altijd een baan omdat de opleidingen van hoog niveau zijn, ze staan bekend als harde werkers.

Jos weer aan het woord: Dat breng je toch mee vanuit je opvoeding, vriendelijk zijn, schoon zijn, eerlijk zijn.

De toekomst

Ik hoop dat ik nog lang voor het Rode Kruis mag werken. Dat ik geregeld naar Nederland kan komen. Ik blijf wonen in mijn huis, ik ga graag naar het strand, ik heb fijne vrienden en kennissen, veel feestjes, natuurlijk mijn man en zoon en mijn hele familie.

Als ik aan Roermond denk, denk ik automatisch: thuis!