Monique Jansen (57) is gefascineerd door kleur en licht. Dit komt in mandala tekenen naar voren maar Monique is ook kleuradviseur in en om het huis. Haar invalshoek bij het mandala tekenen is kleur. Zij geeft cursussen die uit tien lessen bestaan. Het is helemaal niet nodig dat mensen goed kunnen tekenen. Het gaat bij mandala tekenen niet om de prestatie maar om het plezier om met jezelf bezig te zijn. Dat je er mag zijn!

Wat is dat precies, mandala tekenen?

Monique: “In het kort gezegd is een mandala een tekening in een cirkel. Mandala is een ander woord voor cirkel. In principe is het zo dat het een vorm van meditatief tekenen is waarbij degene tot rust komt. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen meer aan het papier toevertrouwen in een cirkel dan in een andere vorm. Iets tekenen in een cirkel is een heel veilig gebeuren. Er zijn geen hoeken. Bijvoorbeeld: aan een ronde tafel vergaderen of eten is anders dan aan een rechthoekige tafel. Een cirkel geeft onbewust een veilig gevoel. Bij het mandala tekenen gaat het er om dat alles wat in je op komt, je in de cirkel mag plaatsen. Je gaat allerlei lagen in jezelf afpellen.”

Maak je altijd wiskundige figuren in de mandala?

“Dat kan maar hoeft niet. De grote ronde ramen in kerken zijn ook mandala’s alleen worden ze in de katholieke kerk ‘rozetramen’ genoemd. Het kunnen zelfs realistische voorstellingen zijn of heel abstract en heel meetkundig met passer en liniaal. Je hoeft ook niet persé binnen de cirkel te blijven. Er zijn heel veel soorten mandala’s. In de cursus die ik geef leer ik de mensen al deze soorten mandala’s maken zodat zij een eigen keus kunnen maken wat bij hun past. Daarbij hoeven ze niet steeds dezelfde techniek toe te passen.”

Welke mensen passen welke techniek toe?

“Er zijn mensen die een structuur nodig hebben en vaak kiezen voor steeds terugkomende patronen. Dat geeft ze houvast, zekerheid. Maar er zijn ook mensen die dat juist niet moeten doen. Zij zitten altijd al in een zekerheid, ze hebben altijd controle over alles. Zij zijn misschien meer gebaat om vaste patronen te laten varen en gewoon kijken wat er gebeurt. De vraag is altijd welk type mens ben je en wat past bij je. Sommige mensen maken er iets heel aparts van met bijvoorbeeld bloemen en anderen houden het heel simpel, met heel weinig.”

Hoe maak je een mandala?

“Ik werk over het algemeen met kleurpotloden, dat is de techniek die ik beheers. Maar je kunt een mandala ook schilderen, borduren, plakken en noem maar op. Er bestaat in principe geen ‘kan niet’. Je kunt ook buiten de cirkel werken. Er zijn mensen die juist uit die cirkel willen. Dat zegt iets over iemand. De cirkel staat eigenlijk voor je huid, je buitenkant. Wat in de cirkel gebeurd , is wat er speelt in je binnenkant., jij dus. Het gaat steeds op en neer tussen je binnen- en buitenkant.”

Heeft het met concentratie te maken?

“Een groep van acht of tien mensen zijn niet meteen stil en daarbij moet ik ze leren hoe ze een mandala moeten maken. Ik leer ze kleuren. Dat is een stuk theorie dat eerst nodig is voor je echt aan de gang gaat. Op dat moment is het stil. Mandala tekenen en praten gaat niet samen. Het is een vorm van meditatie. Je gaat er ook vanuit dat het meditatief is, dat is het principe. Je zult dat vooral thuis moeten oefenen. Ik geef suggesties mee waar je mee uit de voeten kunt. Op dat moment hangt het van jezelf af of je een hoger level bereikt. De één bereikt dat gevoel al na een les en de ander na tien lessen.

Waar heb jij het geleerd?

“Ik heb een opleiding gehad bij Lisa Borstlap, volgens mij een van de beste van Nederland. Zij woont in Zutphen. Ik ben jarenlang bij haar op les geweest. Ik wilde het goed in de vingers hebben voordat ik uit ging dragen. Dat is inmiddels 20 jaar geleden. Toen was het nog veel minder bekend, tegenwoordig is het wel meer in opkomst. Maar nog steeds te weinig. Daarbij ben ik tekentherapeute. Ik ben kunstzinnige therapie gaan doen. Tijdens het mandala tekenen komen vaak veel gevoelens naar buiten. Daar wilde ik mee om kunnen gaan. Deze soms pijnlijke gevoelens wil ik goed begeleiden. Ik kan mensen leren begrijpen wat ze eigenlijk tekenen. Dat is een groeiproces dat mensen doormaken. Dat groeiproces maken ze mee in de gevorderden cursus omdat er een verdieping optreedt. Er komen veel emoties boven. In de beginnerscursus is dat minder aan de orde omdat men meer met de techniek bezig is.”